Çin, 2025 yılında maliye politikalarını daha da agresifleştirerek küresel belirsizliklere karşı ekonomisini güçlendirmeyi hedefliyor. Açıklanan yeni bütçe planı, rekor seviyelerde kamu borçlanması ve tüketimi destekleyen özel programlarla dikkat çekiyor.
Rekor Bütçe Açığıyla Ekonomiye Destek
Çin hükümeti, 2025 yılı için bütçe açığını gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) %4’üne yükseltti. Bu oran, son yılların en yüksek seviyesi olarak kayda geçti. Toplam bütçe açığı ise 5.66 trilyon yuan (yaklaşık 786 milyar ABD doları) olarak belirlendi. Bu gelişme, Pekin’in ekonomik yavaşlamaya karşı attığı kararlı adımlardan biri olarak değerlendiriliyor.
Ayrıca, hükümet bu yıl 1.3 trilyon yuan değerinde ultra uzun vadeli özel hazine tahvili ihraç etmeyi planlıyor. Bu rakam, 2024’teki 1 trilyon yuan seviyesinden önemli bir artışı ifade ediyor. Yerel yönetimlere yönelik özel amaçlı tahvil tutarı da 4.4 trilyon yuan olarak açıklandı.
Tahvil İhracında Hızlı Başlangıç
Yılın ilk çeyreğinde, merkezi hükümet tarafından 3.3 trilyon yuanlık hazine tahvili, yerel yönetimler tarafından ise 2.8 trilyon yuanlık özel tahvil ihraç edildi. Bu, geçen yılın aynı dönemine kıyasla %80’lik bir artışı temsil ediyor. Söz konusu kaynaklar, doğrudan tüketici talebini canlandırmak, altyapı yatırımlarını hızlandırmak ve sosyal destek programlarını finanse etmek için kullanılıyor.
Tüketici Harcamaları İçin Dev Teşvik Programı
Çin’in iç talebi artırmaya yönelik başlattığı eski ürünlerin yenisiyle değiştirilmesini teşvik eden “takas programı” kapsamında vatandaşlara önemli destekler sunuluyor. Elektrikli bisiklet mağazası sahibi Zhou Houlu, devlet sübvansiyonları sayesinde satışlarının geçen yıla göre %15 arttığını belirtti.
Hükümet, 2024 yılında 150 milyar yuan olan bu programın fonunu 2025’te ikiye katlayarak 300 milyar yuana çıkardı. Bu destek, doğrudan ultra uzun vadeli özel tahvillerle finanse ediliyor. 25 Nisan itibarıyla, 120 milyondan fazla tüketici programdan faydalandı ve bu yolla 720 milyar yuanın üzerinde satış gerçekleştirildi. Tüketim malları perakende satışları, yılın ilk çeyreğinde %4.6 artış gösterdi.
Altyapı Yatırımlarına Güçlü Finansman Desteği
Yerel yönetimlerin altyapı projelerine yönelik mali destekleri de önemli ölçüde artırıldı. Guangdong eyaletinde inşası süren Guangzhou-Zhanjiang Yüksek Hızlı Demiryolu, bu desteklerin somut örneklerinden biri oldu. Projenin yürütücüsüne göre, yalnızca ilk çeyrekte 1.497 milyar yuan özel amaçlı tahvil desteği sağlandı.
Ocak-Mart döneminde yerel yönetimler, toplam 1.24 trilyon yuan yeni borçlanma gerçekleştirdi. Bunun yaklaşık 960.3 milyar yuanı özel amaçlı tahvil olarak kullanıldı. Projelerin verimliliğini artırmak amacıyla yerel yönetimlerin bu fonları daha esnek ve etkin bir şekilde yönlendirmesine izin verildi.
Bu adımların etkisi, sabit varlık yatırımı verilerine de yansıdı. Yılın ilk çeyreğinde sabit sermaye yatırımı %4.2 artarken, altyapı yatırımları %5.8 yükseldi. Bu oran, 2024 yılındaki büyümenin üzerinde gerçekleşti.
Tahvil İhracında İkinci Çeyreğe Hızlı Giriş Bekleniyor
Analistlere göre, ikinci çeyrekte tahvil ihraç hızının daha da artması bekleniyor. Dongfang Jincheng’den kıdemli analist Feng Lin, tahvil arzının beklentilerin üzerine çıkabileceğini belirterek, bu durumun ekonomik istikrar için daha fazla politika alanı yaratabileceğini ifade etti.
